HSE
سیستم‌های مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست:
امروزه سازمانها تلاش می کنند مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست، یک سیستم مناسب در جهت حفظ و ارتقا محیط کار سالم بدون هیچگونه حادثه، آسیب و آلودگی ایجاد کنند سیستم مدیریت HSE ابزاری است برای کنترل و بهبود عملکرد بهداشت، ایمنی و محیط کار در کلیه برنامه‌های توسعه ای صنعتی و غیرصنعتی، در واقع این یک سیستم ادغام یافته و یکپارچه است که کلیه منابع انسانی و تجهیزاتی و مالی در حمایت از یکدیگر برای تامین سلامت و محیطی عاری از هر گونه حادثه و آسیب بکار گرفته می‌شوند. لازم به ذکر است حوادث مرتبط با کار ممکن است موجب خسارت به انسان، محیط زیست و همچنین اتلاف زمان و هزینه گردد. به‌منظور کاهش حوادث، شرکت حفاری و اکتشاف انرژی گستر پارس، اقدام به پیاده‌سازی سیستم‌های مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط‌زیست در دستور کار خود قرار داده است. استقرار این سیستم‌های مدیریتی بر کاهش حوادث و پیامدهای حاصل از آن و شاخص‌های عملکردی ایمنی تاثیر گذار می‌باشد. سیستم‌های ذکر شده شامل ISO14001, OHSAS 18001,HSEMS می‌باشد.
فعالیتهای واحد ایمنی، بهداشت و محیط زیست
ارزیابی ریسک و جنبه
شرکت حفاری و اکتشاف انرژی گستر پارس دارای سیستم مدون شناسایی و ارزیابی ریسک و جنبه می‌باشد. کلیه ریسک های مربوط به خدمات و وظایف و تجهیزات شناسایی و سپس مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و در نهایت اقدامات اصلاحی و کنترل‌ها و نظارت‌های لازم تعیین می‌گردد.
• شناسایی مخاطرات و جنبه‌ها: با توجه به منطق و مفهوم الگوی چهار فازی استاندارد ISO 17776:2002 و با لحاظ برخی اصطلاحات و تغییرات، چهار مرحله مد نظر قرار می‌گیرد.
۱- رویدادها و تجربیات قبلی
۲- چک‌لیست‌ها
۳ – استانداردها و قوانین و مقررات
۴- روشهای ساختاریافته شناسایی ریسک‌ها که از روش (Job Safety Analysis JSA) و روش ساختار یافته شناسایی جنبه‌ها روش FMEA استفاده می‌شود.
• ارزیابی ریسک و جنبه: ارزیابی ریسک با ۴ معیار میزان مواجهه یا تماس/ احتمال وقوع/ شدت/ سطح کنترل و نظارت انجام می‌گردد. همچنین ارزیابی جنبه با سه معیار احتمال وقوع/ شدت/ سطح کنترل و نظارت صورت می‌گیرد.
• اقدامات صورت گرفته جهت کاهش خطرات: با توجه به نتیجۀ ارزیابی، ریسک‌ها/ جنبه‌های غیر قابل قبول تعیین می‌شوند و باید برای کاهش بزرگی ریسک/ جنبه آنها، کنترل ها و/یا نظارت‌هایی تعیین شود. در تعیین کنترل ها باید به سلسله مراتب کنترل ها توجه گردد.
از نمونه اقدامات صورت گرفته می توان به موارد زیر اشاره شود:
برگزاری دوره‌های آموزشی اختصاصی مشاغل
برگزاری دوره‌های باز آموزی HSE
برنامه‌های PM
تهیه دستورالعمل‌های HSE
تهیه راهنما‌های انجام کار
ارتقاء فرهنگ HSE
در سال های اخیر توجه به اهمیت جنبه‌های رفتاری و فرهنگی مدیریت ایمنی در سازمانها به طور گسترده‌ای افزایش یافته است؛ چرا كه تحقیقات و بررسی های انجام شده در مورد حوادث بزرگی مانند پایپر آلفا و چرنوبیل، نشان داد علیرغم به كارگیری كلیه فاكتورهای مهندسی و حفاظت شدید، در صنایع پر ریسك همچنان پتانسیل بروز حوادث بزرگ وجود دارد. نكته قابل توجه این است كه این اشتباهات صرفا به شکل خطای یك فرد ظاهر نمی شوند، بلكه اغلب در قالب یك فرهنگ رفتاری ناقص شكل می‌گیرند. لذا شرکت حفاری و اکتشاف انرژی گستر پارسدر صدد تقویت و افزایش سطح فرهنگ ایمنی كه همانا نظام باورها و ارزش های مشترك یك سازمان، نسبت به ایمنی كار است می‌باشد. اقدامات صورت گرفته در خصوص ارتقاء فرهنگ HSE شامل:
تشویق و اهداء جوایز به پرسنل برتر HSE
تهيه پمفلت ها در زمينه‌هاي زيست محيطي/بهداشتي و ايمني
تهيه و ارسال پمفلت ها و کتابچه‌ها به دستگاه‌های حفاري در زمينه هاي مختلف HSE
نظارت‌ها و کنترل عملیات
نظارت بر انجام کار در جهت انجام کار ایمن و بدون حادثه همواره از اصول مهم در عملیات‌های پر ریسک می‌باشد. لذا نظارت و کنترل مداوم بر کلیه عملیات از اهداف واحد HSE شرکت حفاری و اکتشاف انرژی گستر پارس می‌باشد. لازم به ذکر است شرکت حفاری و اکتشاف انرژی گستر پارس برای کلیه عملیات‌ها، دستورالعمل‌های HSE تهیه نموده و کلیه عملیات‌ها مطابق با دستورالعمل‌های ایمنی اجرا می‌گردد.
واکنش در شرایط اضطراری و برگزاری مانور‌ها
مدیریت واکنش در شرایط اضطراری که شامل شناسایی وضعیت‌های اضطراری و نحوه آمادگی و واكنش در برابر آنها به منظور پیشگیری و كاهش وقوع پیامدهای زیست‌محیطی، ایمنی و بهداشتی مرتبط با آنها، از اهداف مهم واحد HSE می‌باشد. فرآیند برنامه‌ریزی و عملکرد دستگاه اجرائی است که با مشاهده آثار و تجزیه و تحلیل شرایط اضطراری، تلاش می‌کند بصورت یکپارچه، جامع و هماهنگ و با استفاده از ابزارهای موجود از بروز شرایط اضطراری پیشگیری نماید و یا در صورت بروز آنها با آمادگی لازم در جهت کاهش خسارات جانی و مالی به مقابله سریع و بهبود اوضاع تا سطح وضعیت عادی اقدام نماید. مدیریت شرایط اضطراری شامل پنج مرحله است که تعاریف آن عبارتند از: پیش‌بینی: مجموعه اقداماتی است که بر اساس مطالعات علمی و تخصصی، با بررسی نشانه‌ها و علائم هشداردهنده احتمال وقوع حوادث طبیعی و سوانح غیر مترقبه را در ابعاد جغرافیایی، زمانی و مکانی تعیین می‌نماید. پیشگیری: مجموعه اقداماتی است که قبل از وقوع شرایط اضطراری، با هدف جلوگیری از وقوع مخاطرات یا کاهش آثار زیان‌بار آن انجام می‌شود.
آمادگی: مجموعه اقداماتی است که توانايی مجموعه را در انجام مراحل مختلف مدیریت شرایط اضطراری افزایش دهد. آمادگی شامل جمع‌آوری اطلاعات، پژوهش، برنامه‌ریزی، ایجاد ساختارهای مدیریتی، آموزش، تأمين منابع، تمرین و مانور است.
مقابله: ارائه خدمات اضطراری به دنبال وقوع شرایط اضطراری با هدف نجات جان و مال انسان‌ها و محیط‌زیست، تأمين رفاه نسبی برای آنها و جلوگیری از گسترش خسارات است. مقابله شامل امداد و نجات، بهداشت، درمان، تأمين امنیت، ترابری، ارتباطات، تدفین، دفع مواد زائد جامد، دفع فاضلاب، مهار آتش، کنترل مواد خطرناک، سوخت‌رسانی، اطلاع‌رسانی و هشدار مي‌باشد. امداد و نجات به عنوان بخش عمده مرحله مقابله شامل جستجو، نجات، ارائه کمک‌های اولیه، انتقال مجروحان تا نزدیکترین مرکز درمانی، تغذیه اضطراری، تأمين سرپناه اضطراری، تخلیه جمعیت، تأمين امکانات اولیه و توزیع کمک‌های مردمی و اقلام اهدائی داخلی و خارجی در محل بروز حادثه است.
بازسازی و بازتوانی: بازسازی شامل اقداماتی است که با در نظر گرفتن ویژگی‌های توسعه پایدار، ضوابط ایمنی و مسائل فرهنگی اجتماعی منطقه، جهت بازگرداندن شرایط منطقه آسیب‌دیده از شرایط اضطراری به شرایط عادی انجام می‌شود. بازتوانی شامل اقداماتی است جهت بازگرداندن شرایط جسمی و روحی روانی آسیب‌دیدگان از شرایط اضطراری به شرایط عادی. همچنین در این مرحله، وضعیت محل حادثه تا حد توان به وضعیت عادی زیست‌محیطی خود برگردانده می‌شود و محل از هرگونه آلودگی و ریخت و پاش و پراکندگی ضایعات و غیره پاکسازی می‌گردد.
بهداشت حرفه‌ای
بهداشت حرفه‌ای (Occupational Health) شاخه‌ای از علم بهداشت می باشد و عبارتست از شناسائی، ارزیابی و کنترل عوامل زیان آور موجود در محیط کار به همراه مراقبتهای بهداشتی درمانی به منظور سالم‌سازی محیط کار و حفظ سلامت پرسنل شاغل. بهداشت حرفه‌ای را می‌توان به طور خلاصه علم و هنر تامین سلامت در محیطهای شغلی تعریف کرد. به منظوردست یابی به اين هدف در بهداشت حرفه‌ای اقداماتی در نظر گرفته شده است که شامل موارد زیر می‌باشد:
انجام معاینات ادواری و بدو استخدام طب کار
شناسايي و اندازه گيري عوامل زيان آور محيط كار
ایجاد امکانات درمانی در دستگاه‌ها
برنامه‌های مربوط به آموزش بهداشتی
محیط‌زیست
محیط‌زیست مجموعه‌ای است بسیار عظیم و در هم پیچیده از عوامل گوناگونی كه بر اثر یك روند و تكامل تدریجی موجودات زنده و اجزای سازنده سطح زمین به وجود آمده است و بنابراین بر فعالیتهای انسان تاثیر گذاشته و از آن متاثر می‌شود. تمدن انسانی از بدو پیدایش به طور دائم در حال تغییر دادن محیط پیرامونی خود می‌باشد. این تغییرات گاهی اوقات سبب آسیب به محیط‌زیست می‌شوند. آلوده‌نمودن محیط‌زیست یکی از آسیب‌هایی است که هر روزه توسط انسان‌ها در محیط‌زیست صورت می‌گیرد. این آلودگی‌ها می‌توانند شامل آلودگی آب، خاک، هوا و ... گردند. صنعت حفاری یکی از بخش‌های اصلی صنعت نفت و یکی از تخصصی‌ترین فعالیتهای صنعتی در سطح جهان می‌باشد. از جمله مشکلاتی که امروزه صنایع نفت با آن مواجه هستند آلودگی‌های ناشی از حفاری چاه‌های نفت می‌باشد. در اثر فعالیتهای صنعت حفاری در صورتی که برنامه‌ریزی مناسب برای پردازش، تصفیه و یا حذف آن وجود نداشته باشد در دراز مدت اثرات نامطلوبی را با توجه به شرایط اقلیمی بر محیط اطراف برجای خواهد گذاشت. با در نظر گرفتن نیاز به حفظ محیط‌زیست برای نسل‌های آینده شناخت عملیات حفاری و آسیب‌های وارده ناشی از این عملیات بر محیط‌زیست ضرورتی اجتناب ناپذیر است. پسماندهای حفاری یکی از منابع آلوده کننده محیط‌زیست در صنعت حفاری به حساب می‌ْآیند. آلودگی پسماند انواع مختلفی از جمله آلودگی شیمیایی، فلزات سنگین، رادیواکتیو و ... دارد.
آموزش
دست یابی به ایمنی كامل در فعالیتهای مختلف صنعتی و نیل به فرهنگ ایمنی رشد یافته ، مستلزم انجام اقدامات بنیادی در كلیه زمینه ها بوده كه یكی از مهمترین آنها ایجاد شرایط لازم جهت ارتقاء سطح دانش ، نگرش و مهارت پرسنل در محیطهای كاری می باشد نقش آموزش اثربخش به عنوان محور پیشرفت و تحول در زمینه های مختلف در رابطه با كاهش حوادث دارای اهمیت فوق العاده می باشد نیازسنجی ، برنامه ریزی ، اجرا و ارزیابی اثربخشی مستمر دوره های آموزشی پرسنل در كاهش حوادث تاثیر مضاعف دارد چون از یك طرف باعث ارتقاء سطح مهارت ، دانش و بینش ضوابط ایمنی در انجام فعالیتها شده و از طرف دیگر موجب تقویت روحیه و اعتماد به نفس پرسنل می گردد . آموزش اثربخش ایمنی می تواند با عنایت به تعیین نیازهای آموزشی ایمنی دقیق ، روشهای بهینه آموزش و ارزیابی اثربخشی دوره ها نقش به سزایی در تقویت فرهنگ ایمنی و متعاقبا كاهش حوادث و كنترل ضایعات و خسارات را داشته باشد. سر فصل‌های آموزش در شرکت حفاری و اکتشاف انرژی گستر پارس شامل موارد زیر می‌باشد.
آموزش ایمنی رانندگان
آموزش ایمنی پرسنل خدمات
آموزش ایمنی پرسنل ارشد
آموزش ایمنی جوشکار
آموزش ایمنی کارگران محلی
آموزش ایمنی پرسنل مکانیک
آموزش ایمنی پرسنل برق
آموزش ایمنی گروه پسماند
آموزش تیم‌های واکنش در شرایط اضطراری
آموزش بهداشتی برای کلیه پرسنل